Nowelizacja kodeksu karnego (ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw -Dz.U. 2022 poz. 2600) wprowadza między innymi zmiany w sposobie karania nietrzeźwych kierujących pojazdami mechanicznymi.
Od 1 października 2023 roku obowiązywać będą wyższe kary dla nietrzeźwych kierowców
Surowsze kary czekają:
- kierowców prowadzących pojazdy mechaniczne w stanie nietrzeźwości – obecnie grozi: grzywna, ograniczenie lub pozbawienie wolności do lat 2 (Art. 178a. § 1 kk) – będzie groziła: kara więzienia do lat 3 a w stanie recydywy od 3 miesięcy do 5 lat;
- kierowców powodujących w stanie nietrzeźwości wypadek ze skutkiem w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – zamiast pozbawienia wolności od 2 do 12 lat, będzie orzekana kara więzienia nie niższa niż 3 lata (ale min. 5 lat w razie śmierci poszkodowanego), maksymalnie do 16 lat.
Konfiskata samochodu
Za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości w określonych okolicznościach kierowcy będzie grozić dodatkowo przepadek pojazdu. Aktualna data wejścia w życie tych zmian to 14 marca 2024 roku.
Konfiskata samochodu zostanie orzeczona w czterech przypadkach:
- kierowcy zatrzymanemu za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, jeśli ma nie mniej niż 1,5 promila alkoholu we krwi – sąd może odstąpić od orzeczenia konfiskaty pojazdu ze względu na wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami;
- kierowcy, który spowodował wypadek w stanie nietrzeźwości – bezwarunkowo – nie ma progu o podwyższonym limicie alkoholu we krwi ani możliwości odstąpienia przez sąd od konfiskaty pojazdu;
- kierowcy, który popełnił przestępstwo polegające na jeździe w stanie nietrzeźwości kolejny raz w okresie ostatnich 2 lat (recydywa) – bezwarunkowo – bezwarunkowo – nie ma progu o podwyższonym limicie alkoholu we krwi ani możliwości odstąpienia przez sąd od konfiskaty pojazdu;
- kierowcy, który spowodował wypadek i zbiegł z miejsca zdarzenia – również na trzeźwo, sąd nie ma możliwości odstąpienia od konfiskaty pojazdu.
Pojazd zostanie najpierw tymczasowo zajęty przez policję na okres do 7 dni. W następnej kolejności samochód zabezpieczy prokurator, a na koniec sąd obligatoryjnie orzeknie przepadek pojazdu.
Uchwalone zmiany w przepisach obejmą również sytuacje, w których pijany kierowca nie jest właścicielem prowadzonego samochodu (np. leasing, samochód firmowy, współwłasność pojazdu itp.
Sąd orzeknie wówczas przepadek równowartości pojazdu. Wycena wartości pojazdu nastąpi na podstawie:
- jeżeli samochód posiada ubezpieczenie AC, za jego równowartość zostanie przyjęta wartość pojazdu uwzględniona w polisie ubezpieczeniowej na rok, w którym popełniono przestępstwo.
- w razie braku ubezpieczenia AC, przyjęta zostanie średnia wartość pojazdu z uwzględnieniem marki, modelu, roku produkcji, typu nadwozia, rodzaju napędu i silnika, pojemności lub mocy silnika oraz przybliżonego przebiegu, na podstawie dostępnych danych (bez powoływania biegłych).
- w razie, gdy nie będzie możliwe oszacowanie średniej wartości pojazdu z uwagi na jego cechy szczególne, będzie ona ustalana na podstawie opinii biegłego.
W sytuacji, gdy prowadzony przez pijanego kierowcę samochód niebędący jego własnością zostanie uszkodzony w wyniku wypadku, nie obniży to kwoty stanowiącej jego równowartość.
W przypadku kierowców zawodowych (w czasie pracy prowadzących, niestanowiący ich własności, pojazd mechaniczny) przepadku pojazdu lub jego równowartości nie orzeka się. Grozi nawiązka w wysokości co najmniej 5000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
