ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 25 stycznia 2018 r.
w sprawie sposobu przewozu ładunku.
Zgodnie z art. 61 ust. 17 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, Minister Infrastruktury mógł wydać rozporządzenie określające sposób przewozu ładunku, mając na względzie bezpieczeństwa ruchu drogowego i ochronę środowiska. Takie rozporządzenie weszło w życie 28 lutego 2018 r. (Dz. U. z 2018r. poz. 361). Rozporządzenie to wdrożyło również zapisy 2 Dyrektyw Unijnych.
Rozporządzenie doprecyzowuje ogólne zapisy art. 61
2. Ładunek na pojeździe umieszcza się w taki sposób, aby:
- 1) nie powodował przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi pojazdu na drogę;
- 2) nie naruszał stateczności pojazdu;
- 3) nie utrudniał kierowania pojazdem;
- 4) nie ograniczał widoczności drogi lub nie zasłaniał świateł, urządzeń sygnalizacyjnych, tablic rejestracyjnych lub innych tablic albo znaków, w które pojazd jest wyposażony.
3. Ładunek umieszczony na pojeździe powinien być zabezpieczony przed zmianą położenia lub wywoływaniem nadmiernego hałasu. Nie może on mieć odrażającego wyglądu lub wydzielać odrażającej woni.
stwierdzając, że przestrzeń ładunkowa powinna być utrzymana w czystości a ładunek powinien być umieszczony na podłodze przestrzeni ładunkowej pojazdu w sposób zapewniający jego stabilność. W tym celu środek ciężkości ładunku powinien znajdować się możliwie najniżej i najbliżej osi wzdłużnej pojazdu a ładunek należy rozłożyć równomiernie.
Ładunek umieszczony na podłodze przestrzeni ładunkowej pojazdu samochodowych i przyczep, powyżej 3,5 tomy dopuszczalnej masy, powinien być zamocowany w sposób uniemożliwiający jego przemieszczanie, przechylenie albo wywrócenie (w tym wywrócenie pojazdu) oraz w sposób pozwalający zrównoważyć siły wynikające z przyspieszenia albo hamowania:
- 1) w kierunku jazdy: 80% ciężaru ładunku oraz
- 2) w kierunku bocznym: 50% ciężaru ładunku, oraz
- 3) w kierunku przeciwnym do kierunku jazdy: 50% ciężaru ładunku.
Rozporządzenie nakazuje również sprawdzać mocowanie ładunku:
- 1) podczas każdego załadunku, częściowego rozładunku lub przeładunku;
- 2) po gwałtownym hamowaniu lub innym zdarzeniu mogącym negatywnie oddziaływać na mocowanie ładunku.
Warunki stosowania pasów mocujących określono następująco:
- nacięcia poprzeczne poniżej 10% przekroju
- czytelne oznakowanie.
Zastosowane metody mocowania ładunku powinny umożliwić spełnienie wymagań określonych w normie przenoszącej normę EN 12195-1 (obecnie PN-EN 12195-1:2011).
Ładunek mocuje się z zastosowaniem co najmniej jednej z następujących metod:
1) ryglowania;
Metodę ryglowania stosuje się w przypadku, gdy możliwe jest dopasowanie kształtu ładunku do pojazdu, w sposób uniemożliwiający względny ruch ładunku.
2) blokowania, w tym blokowania miejscowego lub całościowego;
Blokowanie miejscowe –czyli fizyczne unieruchomienie np. klinami, płytami lub czterema podporami Blokowanie całościowe polega na wypełnieniu pustych przestrzeni materiałami odpornymi na odkształcenie.
3) mocowania za pomocą odciągów prostych;
Mocowanie za pomocą odciągów prostych to przeciwdziałanie przemieszczaniu ładunku w kierunku wzdłużnym lub poprzecznym względem pojazdu przy zastosowaniu odciągów, takich jak pasy, łańcuchy lub liny mocujące (najczęściej w czterech kierunkach). Mocowanie to może być ukośne gdzie co najmniej cztery odciągi przebiegają w przybliżeniu po przekątnych podłogi przestrzeni ładownej. Przy mocowanie równoległym stosuje się 8 odciągów jednakowej długości mocowanych równolegle parami po każdej stronie ładunku. W celu uniemożliwienia ruchów poprzecznych ładunku można stosować półpętle gdzie odciągi zaczynają się w punkcie mocowania z boku pojazdu i obejmuje ładunek. Zgodnie z rysunkiem pętle zakłada się parzyście i przeciwlegle.
Do tego mocowania zaliczono również mocowanie przez nałożenie czołowe (szpringowe) – polega na zamocowaniu ładunku za pomocą nałożenia na czoło ładunku środków mocujących (np. pustych palet lub zawiesi).
4) mocowania odciągiem przepasującym od góry.
Mocowanie odciągiem przepasującym od góry stosuje się w celu zwiększenia sił tarcia pomiędzy podłożem ładunku a podłogą przestrzeni ładunkowej lub pomiędzy ładunkami. Jak największy powinien być kąt pomiędzy odciągiem a podłogą przestrzeni ładunkowej oraz współczynnik tarcia.
Rozporządzenie określa również metody przewożenia płaskich obiektów za pomocą A-kształtnych stojaków i metody mocowania drewna okrągłego.
Mocowanie drewna okrągłego
Ładunek powinien opierać się o ścianę przednią lub podobną barierę. Zaleca się stosowanie odciągów łańcuchowych lub taśmowych. Wszystkie odciągi powinny zostać napięte za pomocą urządzenia napinającego. Ładunek i odciągi należy sprawdzać przed wyjazdem na drogę publiczną, a następnie regularnie kontrolować podczas przewozu.
Ułożenie wzdłużne
Zewnętrzne kłody lub sztuki drewna powinny opierać się o co najmniej dwie kłonice o odpowiedniej wytrzymałości lub być zabezpieczone na górze łańcuchami zapobiegającymi ich rozpieraniu na boki przez ładunek. Każda sztuka drewna krótsza niż odległość pomiędzy dwiema kłonicami powinna być umieszczona w środku ładunku. Jeżeli sztuka drewna opiera się o dwie kłonice, jej końce powinny wystawać poza kłonice na nie mniej niż 300 mm. Oś żadnej zewnętrznej sztuki drewna nie może znajdować się wyżej niż kłonica. Górna środkowa sztuka drewna musi być wyższa niż sztuki skrajne.
Pojazd powinien być wyposażony w ścianę przednią spełniającą wymagania określone w normie przenoszącej normę EN 12642, a ładunek nie powinien być od tej ściany wyższy. Jeżeli pojazd nie posiada przedniej ściany o odpowiedniej wytrzymałości lub nie jest wyposażony w automatyczne napinacze, konieczne jest zastosowanie:
- dwóch odciągów w przypadku elementów drewna o długości do 3 m,
- trzech odciągów w przypadku elementów drewna o długości do 5 m,
- czterech odciągów w przypadku elementów drewna o długości powyżej 5 m.
W przypadku przewozu drewna ułożonego wzdłużnie zespołem pojazdów ze ścianą przednią w pojeździe ciągnącym każdą sekcję ładunku (stertę drewna) należy to drewno zamocować co najmniej:
- jednym odciągiem przepasującym od góry, jeżeli ładunek stanowi drewno nieokorowane o długości nieprzekraczającej 3,3 m,
- dwoma odciągami przepasującymi od góry, jeżeli ładunek jest dłuższy niż 3,3 m lub niezależnie od długości, jeżeli drewno jest okorowane.
Odciągi przepasujące od góry powinny przechodzić poprzecznie pomiędzy przednią i tylną parą kłonic w danej sekcji w sposób możliwie symetryczny.
Ułożenie poprzeczne
Drewno ułożone poprzecznie powinno być przewożone jedynie pomiędzy sztywnymi ścianami bocznymi lub w klatce, przy czym w tym drugim przypadku drewno nie może wystawać przez otwory klatki. Ładunek drewna nie może być wyższy niż sztywne ściany boczne. W kierunku wzdłużnym ładunek musi zostać podzielony na sekcje za pomocą sztywnych przegród lub kłonic. Długość ładunku nie może przekraczać 2,55 m. Każdy ładunek należy zabezpieczyć za pomocą co najmniej dwóch odciągów przepasujących od góry z naprężeniem wstępnym wynoszącym co najmniej 400 daN.
Mocowanie drewna dłużycowego
Do przewozu drewna dłużycowego służy zespół pojazdów składający się z pojazdu oraz przyczepy dłużycowej. Przyczepa dłużycowa może być przewożona na pojeździe lub ciągnięta za pojazdem pod warunkiem wyposażenia jej w odpowiednie urządzenie sprzęgające.
